پیچ گلیسین (Chinese wisteria) در بخش هایی از شرق ایالات متحده به عنوان گونه ای مهاجم شناخته شده است. این گیاه توانایی رشد تا ارتفاع 20 تا 30 متری را دارد و برگ های سبز براق آن، به طول 10 تا 30 سانتی متر، به شکل مرکب شانه ای و متشکل از 9 تا 13 برگچه مستطیلی به ابعاد 2 تا 6 سانتی متر هستند. گل های پیچ گلیسین به رنگ های سفید، بنفش یا آبی دیده می‌شوند و هر خوشه گل طولی بین 15 تا 20 سانتی متر دارد. این گل ها در بهار شکوفا می‌شوند و در نیمه های فروردین به اوج زیبایی خود می‌رسند. همه گل های یک خوشه به طور همزمان باز شده و عطری شبیه به انگور پخش می‌کنند که جذابیت خاصی دارد. میوه این گیاه به صورت غلاف های قهوه ای مخملی به طول 5 تا 10 سانتی متر است و دانه های آن، که ضخامتی در حدود 1 سانتی متر دارند، به شکل دیسک هستند. پیچ گلیسین گیاهی خزان پذیر، مقاوم و سریع الرشد است که در شرایط مناسب می‌تواند سالانه تا 3 متر ارتفاع بگیرد. این گیاه بالا رونده و چوبی به دلیل خوشه های زیبا و چشمگیر گل هایش شهرت دارد. پس از پایان فصل گل دهی، غلاف های سبز حاوی بذرها تشکیل می‌شوند که جلوه ای خاص به این گیاه می بخشند.
نیتروژن بیش از حد در خاک باعث می شود که گیاه پیچ گیلیسین انرژی خود را بیشتر صرف رشد شاخ و برگ کند تا تولید گل. این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که نیتروژن نقش اصلی در تحریک رشد رویشی ( برگ ها و ساقه ها) دارد. برای کمک به گل دهی پیچ گیلیسین از کودهای متعادل یا با فسفرو پتاسیم بالا (مانندکودهای مخصوص گل دهی) می توان استفاده کرد. همچنین هرس کردن شاخه های اضافی می تواند به تمرکز انرژی گیاه بر گلدهی کمک کند. تنظیم کوددهی و تأمین شرایط مناسب محیطی به گیاه کمک می‌کند تا انرژی لازم را برای گل دهی به جای رشد بیش ازحد برگ ها مصرف کند.
دلایل اصلی تأثیر نیتروژن زیاد بر گل دهی:
- تمرکز بر رشد رویشی:
نیتروژن باعث تولید کلروفیل بیشتر و در نتیجه رشد سریع و پرپشت شاخ و برگ می‌شود، اما انرژی مورد نیاز برای تولید گل کاهش می‌یابد. - اختلال در تعادل مواد مغذی:
حضور بیش‌از حد نیتروژن ممکن است تعادل میان عناصر غذایی را به هم بزند، به ویژه فسفر و پتاسیم که برای گل دهی ضروری هستند. کمبود این عناصر، گل دهی گیاه را مختل می‌کند. - تغییر هورمونی:
نیتروژن زیاد می‌تواند تولید هورمون های مرتبط با رشد رویشی (مانند اکسین) را افزایش دهد و تولید هورمون های محرک گل دهی (مانند جیبرلین ها و سیتوکینین ها) را کاهش دهد.
برای اصلاح خاکی که نیتروژن بیش از حد دارد و مانع گل دهی گیاهانی مانند پیچ گلیسین می‌شود، می‌توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- افزودن مواد غنی از کربن:
مواد آلی مانند خاک اره، برگ های خشک، کاه، یا کمپوست غنی از کربن را به خاک اضافه کنید.
این مواد می‌توانند بخشی از نیتروژن اضافی را جذب کرده و تعادل بهتری در خاک ایجاد کنند. - استفاده از کودهای فسفر و پتاسیم بالا
از کودهای با فسفر و پتاسیم بالا (مانند کود 10-20-10 یا 0-20-20) استفاده کنید. - این کودها به تنظیم تعادل مواد مغذی کمک کرده و رشد گل را تحریک می‌کنند.
- کاشت گیاهان جاذب نیتروژن (Cover Crops)
گیاهانی مانند چاودار، جو دوسر، یا شبدر سفید را در فصل های غیرکشت بکارید.
این گیاهان نیتروژن را جذب کرده و از انباشت بیش ازحد آن در خاک جلوگیری می‌کنند. خاک را به طور عمیق و مکرر آبیاری کنید تا نیتروژن اضافی از ریشه‌ها دور شود.
این کار نیتروژن محلول را از دسترس ریشه خارج می‌کند، اما باید از شسته شدن سایر مواد مغذی نیز جلوگیری کرد. - اجتناب از افزودن کودهای نیتروژنی
از استفاده کودهای حاوی نیتروژن مانند اوره، کود حیوانی تازه یا کودهای کامل خودداری کنید.
افزودن کود نیتروژنی وضعیت خاک را بدتر می‌کند. - استفاده از مواد خنثی‌کننده نیتروژن
افزودن مواد آلی مانند کمپوست قدیمی یا زغال زیستی (Biochar) به خاک.
این مواد می‌توانند نیتروژن اضافی را جذب کرده و در خاک ذخیره کنند. - بررسی و تنظیم pH خاک
اگر خاک بیش‌ازحد اسیدی است، آهک کشاورزی اضافه کنید. اگر خاک قلیایی است، از گوگرد استفاده کنید.
pH مناسب می‌تواند جذب نیتروژن و سایر مواد مغذی را تعدیل کند. - آزمایش خاک به‌صورت دوره‌ای
خاک را به‌طور منظم آزمایش کنید تا وضعیت نیتروژن و سایر عناصر را کنترل کنید.
این کار به شما کمک می‌کند تا اقدامات اصلاحی بهتری انجام دهید.
چگونه گل دهی پیچ گیلیسین را تقویت کنیم
برای تقویت گل دهی پیچ گلیسین، باید شرایط محیطی و مراقبتی مناسب فراهم شود.
- نور مناسب فراهم کنید:
پیچ گلیسین به نور زیاد و مستقیم خورشید نیاز دارد. حداقل 6 ساعت نور مستقیم در روز می‌تواند گل دهی آن را تقویت کند. کمبود نور یکی از عوامل اصلی کاهش گل دهی است. - کودد هی متعادل:
- استفاده کنید (مانند کود 10-20-10) که گل دهی را تحریک می‌کنند.
- از مصرف بیش ازحد کودهای حاوی نیتروژن خودداری کنید، زیرا باعث رشد زیاد شاخ و برگ به جای گل می‌شود.
- هرس اصولی:
پیچ گلیسین نیاز به هرس سالانه دارد. شاخه های ضعیف و قدیمی را حذف کنید تا انرژی گیاه برای تولید گل متمرکز شود.
شاخه هایی را که بیش ازحد بلند شده‌اند، کوتاه کنید. این کار به تحریک رشد گل کمک می‌کند. - آب دهی مناسب:
گیاه را به طور منظم آبیاری کنید، اما از آبیاری بیش ازحد که باعث پوسیدگی ریشه می‌شود، خودداری کنید. - در فصل گل دهی، حفظ رطوبت مناسب خاک ضروری است.
- بررسی pH خاک:
- پیچ گلیسین خاکی با pH خنثی تا کمی اسیدی (6.0 تا 7.0) را ترجیح میدهد. اگر خاک بیش ازحد قلیایی باشد، ممکن است گل دهی کاهش یابد.
- با استفاده از مواد ارگانیک مانند کود کمپوست یا گوگرد، pH را تنظیم کنید.
- بلوغ گیاه:
پیچ گلیسین در 3 تا 5 سالگی به بلوغ می رسد و شروع به گل دهی می‌کند. اگر گیاه شما هنوز جوان است، صبور باشید و شرایط ایده‌آل را فراهم کنید. - تکان دادن ریشه:
اگر گیاه پس از سال ها گل نمی‌دهد، می‌توانید ریشه ها را کمی تحریک کنید. برای این کار، با بیل اطراف ریشه را خراش دهید. این عمل استرس خفیفی ایجاد می‌کند که ممکن است گیاه را به گل دهی تحریک کند. - انتخاب نوع مناسب:
پیچ گلیسین های پیوندی زودتر گل می‌دهند. اگر گیاه شما از بذر رشد کرده باشد، ممکن است زمان بیشتری برای گل دهی نیاز داشته باشد. - زمان مناسب برای هرس و کوددهی:
هرس در اواخر زمستان یا اوایل بهار انجام شود.
کوددهی در اوایل بهار برای تقویت گل دهی مؤثر است. - مراقبت های بلند مدت:
گیاه را در محیطی مناسب با فضای کافی برای رشد نگهداری کنید.
شاخ و برگ اضافی و شاخه های مرده را به صورت مرتب حذف کنید.
